Hoe je als preventieadviseur een preventiecultuur verankert in het aankoopbeleid: van eerste intentie tot ingebruikname

Preventieadviseur: veiligheid begint bij de aankoop

Gwendoline Van Ghelue

Veiligheid vanaf de aankoop: preventieadviseurs aan het stuur

Iedere preventieadviseur kent het:een nieuwe machine of installatie is besteld en dán pas komt de vraag of het eigenlijk wel veilig is. “De leverancier kent zijn product toch?” of “Het wordt ook in onze andere vestiging gebruikt, dus dat zit goed.”

Herkenbaar.

Tijdens de SBM-clubsessie van 21 oktober ‘25 bracht Gwendoline Van Ghelue (Safety Worx) helder in kaart hoe organisaties dit patroon kunnen doorbreken. Want een duurzaam veiligheidsbeleid start niet bij het dragen van PBM’s, maar bij de aankoopbeslissing zelf.
Met haar jarenlange ervaring in veiligheidsadvies weet Gwendoline als geen ander waar het vaak misloopt: “Te vaak wordt veiligheid pas bekeken als de factuur al betaald is,” zei ze. “Terwijl je net daar de grootste winst kunt halen.”

Van verplichting naar gewoonte

De Welzijnswet van 4 augustus 1996 legt de basis: de werkgever moet risico’s voorkomen, evalueren en bestrijden aan de bron. Dat betekent: al vóór iets aangekocht wordt, nadenken over de impact op veiligheid en welzijn. De Codex over het welzijn op het werk vertaalt dit in concrete procedures voor drie categorieën:

  • PBM’s (persoonlijke beschermingsmiddelen)

  • CBM’s (collectieve beschermingsmiddelen)

  • Machines, installaties en arbeidsmiddelen


En precies daar ligt de sleutel voor preventieadviseurs. Zij kunnen hun meerwaarde tonen door veiligheid mee te wegen vanaf het eerste moment van aankoop, niet pas bij de indienststelling.
Een concreet voorbeeld: bij een klant blijkt een nieuwe heftruck niet te voldoen aan de ergonomische eisen. Een eenvoudig overleg vóór de bestelling had dat probleem kunnen voorkomen. Het lijkt klein, maar zulke details maken vaak het verschil tussen frustratie en efficiëntie.

Gwendoline Van Ghelue

De drie groene lichten: van idee tot ingebruikname

Van Ghelue vat het proces samen in een eenvoudig maar doeltreffend principe: drie groene lichten.

  • Eerste groen licht - intentie tot aankoop: overleg met de interne dienst vóór er ook maar één offerte vertrekt.

  • Tweede groen licht - levering: documenten, CE-markeringen en conformiteitsverklaringen nakijken.

  • Derde groen licht - indienststelling: risicoanalyse afronden, opleidingen voorzien, indienststellingsverslag opmaken.


Dat lijkt administratief, maar het tegendeel is waar. Door deze structuur te volgen, verminderen bedrijven risico’s, kosten en frustraties. Bovendien ontstaat er een gedeelde verantwoordelijkheid tussen aankopers, leidinggevenden en preventiediensten.

Zoals Gwendoline het verwoordde:

“Als iedereen mee in dat denkproces stapt, verdwijnen de klassieke veiligheidsvertragingen vanzelf”

Van regels naar cultuur

Een preventiementaliteit is meer dan naleving van regels. Het gaat over denken in veiligheid, ook bij keuzes die op het eerste gezicht niets met preventie te maken hebben:

  • de inrichting van gebouwen,

  • het selecteren van leveranciers,

  • of zelfs het inhuren van externe diensten.


Hoe sneller de preventiedienst betrokken wordt, hoe beter het resultaat. Gebruik vaste templates, evalueer risico’s op een gestructureerde manier en maak veiligheid tot een reflex in plaats van een controle achteraf.
Want preventie is pas écht geïntegreerd als niemand het nog als een aparte stap ervaart. Dan is het geen verplichting meer, maar gewoon… de manier waarop je werkt. Zo versterken preventieadviseurs hun rol als strategische partner in aankoop en beleid, in plaats van louter toezichthouder.

Verder praten over preventie?

Wil je die preventiementaliteit ook in jouw organisatie verankeren? Sluit je aan bij de SBM Club Preventieadviseurs. In vier sessies ontdek je hoe je als preventieadviseur je rol versterkt door preventie structureel te verankeren in aankoopprocessen, samenwerking met derden, actuele wetgeving en praktijkgerichte bedrijfsbezoeken.